وقتی صحبت از یک فرد افسرده به میان می آید معمولا تصور ما یک فرد بالغ است که دچار ناراحتی های روحی شده است ولی واقعیت اینست که کودکان نیز حتی در سنین پایین دچار افسردگی می شوند . کم حرفی ، منزوی شدن ، پرخاشگری و خجالت از جمله نشانه‌های افسردگی در کودکان است که باید مورد توجه قرار گیرد . با توجه به اینکه هر چقدر افسردگی زودتر تشخیص داده شود درمان آن نیز آسان تر خواهد بود ، لازم است تا والدین نسبت به رفتارهای کودک خود توجه داشته باشند تا اگر ناراحتی داشت هرچه سریعتر آن را تشخیص داده و نسبت به در مان آن اقدام کنند . در این بخش قصد داریم در مورد علائم افسردگی در کودکان و راهکارهای درمان آن صحبت کنیم پس همراه ما باشید .
تغییرات خلقی در کودکان و نوجوانان ممکن است به آن شکلی که در بالغین بروز می کند نشان داده نشود ، در بالغین فرد افسرده ، ناراحتی خودش را نشان می دهد اما در کودکان افسرده تظاهرش ممکن است به صورت عصبانیت ، تحریک پذیری و گاهی پرخاشگری باشد به همین دلیل گاهی شناسایی نمی شود یا با علایم دوره بلوغ اشتباه گرفته می شود ، در کنار آن علایم دیگری از قبیل تغییر در ارتباطات اجتماعی کودک و نوجوان پیش می آید . بدین معنا که نوجوان بیشتر گوشه گیر است و با افراد خانواده و دوستان ارتباطش کم می شود و یا این که دچار افت تحصیلی می شود ، تغییرات در خواب از جمله مشکلات کودک یا نوجوان افسرده است . بدین معنا که در بزرگسالان مشکل کم خوابی و در کودکان و نوجوانان مشکل پرخوابی ایجاد می شود . گاها مشاهده می شود که کودکان افسرده به بیدار بودن رغبتی نشان نمی دهند و تا نیمه های روز در خواب هستند .
علائم افسردگی در کودکان
برخی علائم افسردگی در کودکان براحتی قابل تشخیص نیست و باید آنها را با دقت در اعمال و گفتار کودک و هنگام گفتگو با او فهمید ، مثل اعتماد به نفس پایین توام با احساس گناه به طوری که دائم به دلیل کارهایی که انجام می‌دهد، عذرخواهی کند یا خودش را مقصر چیزهایی بداند که به او ربطی ندارد . حساسیت و پرخاشگری مانند این که کودک دائم از چیزی شاکی باشد و در درونش حرصی داشته باشد که نتوانید دلیل قطعی و منطقی برایش پیدا کنید ، شکایت‌های مکرر از بیماری جسمی مانند سردرد ، شکم درد ، پادرد و … بدون علت پزشکی از علائمی هستند که باید با دقت بیشتر به آنها پی ببرید تا اگر فرزندتان به افسردگی مبتلاست بسرعت نسبت به درمان او اقدام کنید . از دیگر علائم این ناراحتی میتوان به این موارد اشاره کرد : بدون دلیل گریه کردن ، کناره گیری از دوستان ، سریع خشمگین شدن ، خود را سرزنش کردن ، احساس بازنده بودن ، امیدوار نبودن به آینده ، به هم خوردن ساعات خواب ، بی اشتهایی و یا خوردن افراطی ، یبوست ، افزایش و کاهش وزن ، در سنین بالاتر غیبت‌های مکرر از مدرسه یا انجام ندادن تکالیف ، کاهش تمرکز ، صحبت کردن درباره فرار از خانه یا تلاش در جهت آن ، اختلالات عمده در خواب و خوراک و صحبت از خودکشی از علائم جدی افسردگی هستند که به پیگیری والدین نیاز دارد .
کودکان شاید بخواهند برای مقابله با اضطراب و ناکامی ، از روش های دفاعی مانند کناره گیری ، انکارکردن ، سرکوبی و فرافکنی استفاده کنند . کودک یاد گرفته همیشه از موقعیت ها و شرایط ناراحت کننده و محرک های آزاردهنده ، کناره گیری کند تا در آرامش باشد . مکیدن انگشتان و شب ادراری ، از علائم اضطراب است که حتی در سنین نوجوانی هم اتفاق می افتد . درواقع وقتی کودک نتواند راه هایی را برای مقابله با اضطراب پیدا کند ، مجبور می شود به زمان خردسالی برگردد . در مرحله ی انکار ، منکر واقعیت است و آن چه اتفاق افتاده را به نوعی سرپوش می گذارد .
درمان افسردگی در کودکان
پس از اینکه افسردگی در کودک شما تشخیص داده شد و همچنین دلیل یا دلایل افسردگی او را نیز فهمیدید ، راحت‌تر می‌توانید به درمان او بپردازیم . ایجاد یک فضای صمیمی و دوستانه در محیط خانوادگی ، برآورده کردن نیاز‌های او به اندازه مناسب ، گفتگو با فرزند به نحوی که خوب به حرف‌هایش گوش دهید و به احساساتش احترام بگذارید و گاهی تغییر فضایی که باعث افسرگی کودک شده است و دقت در روابط بین فردی در خانواده مانند رابطه پدر و مادر با هم و با فرزندان دیگر . اما اگر علائم افسردگی در کودک شما ادامه یافت یا اگر ریشه افسردگی کودک شما ژنتیکی بود حتما از یک متخصص کمک بخواهید و نگذارید وضعیت کودکتان وخامت پیدا کند ، چرا که افسردگی می‌تواند لطمه‌های زیادی به فرزندتان بزند .
نکته مهم دیگری که در مورد درمان این ناراحتی در کودکان قابل توجه است انجام فعالیت های ورزشی توسط کودکان است . مطالعات جدید نشان داده است کودکانی که فعالیت های متوسط تا شدید انجام می‌دهند کمتر دچار افسردگی می شوند . این مطالعات نشان داده است افرادی که در سنین شش تا هشت سالگی فعال هستند تا دو سال بعد احتمال افسردگی در آنها کمتر است . در این مطالعات ۸۰۰ کودک شش ساله مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شد افرادی که بین ۶ تا ۸ سال بیشتر ورزش کرده بودند تا دو سال بعد نشانه‌ای از افسردگی نداشتند .