روشهایی برای تقویت حس کنجکاوی در کودکان
- مجموعه: روانشناسی کودکان
راههای زیادی برای تقویت حس کنجکاوی در کودک وجود دارد
تقویت حس کنجکاوی در کودکان
فکر میکنید میزان کنجکاوی کودک شما کم است. شاید دنبال راهی برای تقویت کنجکاوی کودک هستید. کنجکاوی، عاملی است که افراد بزرگسال و کودکان را تشویق به یادگیری مطالب جدید میکند. در بزرگسالی، راههای زیادی برای تقویت این حس در ما وجود دارد؛ اما پرورش این حس از سنین کودکی در بچهها اهمیت زیادی دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط انجمن علوم روانشناسی، کنجکاوی نقش مهمی در عملکرد تحصیلی کودک دارد.
سونی فون استوم در این مورد میگوید:
اگرشدیدا کنجکاو باشید، به خانه میروید و کتابهای متفاوتی میخوانید، به کشورهای مختلف سفر میکنید و غذاهای متنوع را امتحان میکنید.
بسیاری از بچهها به طور طبیعی کنجکاو هستند و همواره به دنبال کشف چیزهای جدید هستند. با این حال هنوز بیشتر از یک کودک هنوز وجود دارد که حس کنجکاوی او به اندازه کافی رشد و تقویت پیدا نکرده است. نقش معلمان و مربیان در شناساندن این حس و کمک به تقویت آن در کودکان اهمیت بسیاری دارد. در ادامه با ۱۳ راهکار مفید برای تقویت کنجکاوی کودک آشنا میشویم.
راهکارهایی برای تقویت کنجکاوی کودک
۱ـ تغییر نظم معمول فعالیتهای روزانه
برای رشد و آموزش بچهها مهم است که یک برنامه منظم روزانه داشته باشید. اما از طریق تغییرات جزئی در عادتهای روزانه میتواند مغز را به شیوههای مختلف وادار به فعالیت کند. همین مسئله منجر به تحریک کنجکاوی خواهد شد. مثلا میتوانید با عوض کردن قالب صابون، به کودک اجازه دهید که با کف صابون بافتهای جدید را کشف کند و تصمیم بگیرد که کدام یک را بیشتر دوست دارد.
با تغییر فعالیت های روزانه می توان حس کنجکاوی در کودک را تقویت کرد
۲ـ کودکان را شگفتزده کنید
سعی کنید کودک را شگفتزده و با فعالیتهایی او را غافلگیر کنید. میتوانید برای تقویت کنجکاوی کودک یک یادداشت صبحبخیر زیر بالش او قرار دهید. با یک خوراکی جالب و جدید او را برای میانوعده غافلگیر کنید و شخصی را که کودک به او علاقه دارد برای نهار دعوت کنید و تا زمانی که مهمان به خانه نرسیده، چیزی در این مورد به او نگویید.
۳ـ کودک را از مدرسه بقاپید!
اگر میتوانید یک روز از محل کارتان مرخصی بگیرید، به مدرسه کودکتان بروید و او را برای ساعاتی از مدرسه خارج کنید. در این مدت با هم به تفریح بروید و فعالیتهای سرگرمکننده داشته باشید. به یک کافه بروید و بستنی مورد علاقهتان را در کنار هم بخورید. خاطره این روز در ذهن کودک شما برای همیشه باقی خواهد ماند. البته برای کودک توضیح دهید که آن روز، یک روز استثنائی است و قرار نیست هر روز این اتفاق تکرار شود.
۴ـ با یکدیگر کیک بپزید
بچهها عاشق کیک هستند ولی نمیدانند چطور باید یک کیک بپزند. تجربه پختن کیک از زمان تهیه مواد اولیه تا زمان گذاشتن آن در فر میتواند یک تجربه شگفتانگیز برای او باشد. برای تقویت کنجکاوی کودک بگذارید تمام کارها را خود کودک به تنهایی انجام دهد، تمام صداها را بشنود، تمام تغییرات را ببیند، تمام بافتهای غیرمعمول را لمس کند و در نهایت بوی خوش کیک را احساس کند.
۵ـ خواندن داستان قبل از خواب
خواندن یک داستان خوب برای بچهها قبل از خواب، میتواند برای آنها شگفتانگیز باشد. با این حال خواندن داستانهای مشابه، میتواند برای کودک بسیار کسلکننده و یکنواخت باشد. میتوانید برای تحریک حس کنجکاوی کودک، آخر داستان را باز بگذارید تا کودک با تصور خود آن را به پایان برساند. همچنین میتوانید از روشهای دیگری هم خلاقیت آنها را رشد دهید، مثلا از آنها بخواهید عنوان داستان را خودش انتخاب کند. از آنها بخواهید که خودشان شروع به گفتن داستان کنند و آنها را همراهی کنید.
۶ـ آمادگی برای پاسخ به سوالات کودکان
کودکان معمولا سوالات زیادی را مطرح میکنند که گاهی پاسخ دادن به آنها بسیار سخت است. برای اینکه همیشه آمادگی پاسخگویی داشته باشید، ابتدا باید بدانید که کودکان چرا آن سوالها را مطرح میکنند؟ مثلا ممکن است از شما بپرسند که چرا سر کار میروید؟ آنها در جواب از شما فهرستی از دلایل ریز و درشت نمیخواهند. آنها تمایل زیادی به صرف وقت بیشتری با شما دارند. درک منظور واقعی کودکان، به رفع شک و تردیدهای آنها کمک میکند.
۷ـ تشویق کودکان به پرسیدن سوال
کنجکاویهای اولیه کودک میتواند منجر به کنجکاوی بیشتر او شود. مثلا در صورتی که کودک از شما پرسید: باران چگونه میبارد. میتوانید چرخه شکلگیری باران را برای او توضیح دهید و شکلهای مختلف آب را با جزئیات برای او شرح دهید. توضیحات شما ممکن است کنجکاوی آنها را تحریک کند و در نهایت آنها شروع به پرسیدن سوالات بیشتری در این مورد کنند.
۸ـ پرسیدن سوال از کودکان
با پرسیدن سوال از کودکان، مغز آنها را وادار به فعالیت و ذهن آنها را درگیر یافتن پاسخها و راهحلها کنید. خودتان را آماده شنیدن تمام پاسخهای کودک کنید. میتوانید این سوالها را از آنها بپرسید. آیا فکر میکند که شما یک دوست خوب هستید؟ مکان مورد علاقه شما در جهان کجاست؟ اگر قدرت فوقالعادهای داشتند، چه کاری انجام میدادند؟ آیا میتوانند چیزهایی بسازند یا کاری برای آسانتر شدن زندگی مردم انجام دهند.
۹ـ کودک را به یک رستوران محلی یا بومی ببرید
آشنایی بچهها با فرهنگهای مختلف، یکی از راههای تقویت کنجکاوی کودک آنهاست. کودکان را به رستورانهای ایتالیایی، چینی، ژاپنی، هندی، ویتنامی، ببیرید تا طرز فکر، آداب و رسوم و طعمهای مختلف آشنا شوند.
۱۰ـ سفر به مکان های جدید
به شما توصیه میکنیم که همراه کودکان به یک منطقه یا کشور جدید سفر کنید. سفر آنها را با دنیای جدید و مردمان مختلفی رو به رو میکند و حس کنجکاوی آنها را برانگیخته میکند. تحریک حس کنجکاوی کودکان از سنین پایین، موجب میشود که از دیدن مکانهای جدید در طول زندگیشان لذت ببرند.
۱۱ـ تشویق کودکان به یادگیری موسیقی
آیا میدانید موسیقی چه تاثیری رو عملکرد مغز میگذارد. بعضی از ما بیشتر از سمت راست مغز خود و برخی از سمت چپ خود استفاده میکنند؛ اما آنهایی با موسیقی سر و کار دارند، از هر دو بخش مغزشان استفاده میکنند. آنها از قدرت تفکر جانبی خود استفاده میکنند. یعنی از راهحلهای مختلفی برای حل مشکل استفاده میکنند.
موسیقی برای تقویت حس کنجکاوی کودک بسیار مفید است
۱۲ـ توجه به علایق کودکان
همه ما علایقی داریم و در صورتی که به فعالیتی علاقه داشته باشیم، انگیزه و کنجکاوی ما برای یادگیری آن بیشتر خواهد شد. به عنوان والدین روی علایق کودک تمرکز کنید و کنجکاوی او را در فعالیتهایی که به آن علاقه دارد، تحریک کنید.
۱۳ـ اجازه دهید کودک، کودکی کند
شاید به عنوان پدر و مادر برایتان سخت باشد که اجازه انجام کار مورد علاقه کودک را به او دهید. انجام برخی کارها ممکن است خطرناک باشد. اما تا زمانی که خطر بالقوهای آنها را تهدید نمیکند، اجازه دهید بر اساس راه و روش خود، جهان را کشف کنند. بچههای کوچک، در سنین خاصی تمایل دارند که برخی کارها خودشان، به تنهایی انجام دهند. بهتر است برای تقویت کنجکاوی کودک به آنها اجازه دهید که اشتباه کنند و از اشتباهاتشان درس بگیرند.
تقویت کنجکاوی کودک تاثیر مهمی در روند تربیت کودک دارد. به نظر شما از چه راهکارهای دیگری میتوان میزان کنجکاوی را در کودکان افزایش داد. لطفا دیدگاههای خودتان را از طریق بخش نظرات این مقاله یا شبکههای اجتماعی کودکت به اشتراک گذارید.